آشنايي با انواع استابلايزر و نحوه عملكرد آن ها
نوسان ولتاژ برق مي‌تواند به دستگاه‌هاي برقي آسيب هاي زيادي وارد كند و موجب كوتاه شدن عمر مفيد لوازم برقي گردد. به همين منظور نيز براي نگهداري از تجهيزات الكترونيكي نياز داريم تا ولتاژ پايدار تامين كنيم. كار استابلايزر همين است. اين دستگاه‌ها كه به تثبيت كننده ولتاژ نيز شناخته مي‌شوند، از تجهيزات برقي در برابر نوسانات ولتاژ محافظت مي‌كنند. پيش از خريد استابلايزر بايد با انواع آن‌ها و عملكرد هر كدام آشنايي كامل داشته باشيد تا بهترين تصميم را بگيريد.
استابلايزر يا تثبيت كننده ولتاژ چيست؟
همانطور كه گفتيم استابلايزر عمل تثبيت كنندگي ولتاژ برق را برعهده دارد. اين دستگاه رابط بين منبع برق و تغذيه كننده يا همان تجهيزات برقي و الكترونيكي هستند و موجب تثبيت شدن ولتاژ برق پيش از ورود به دستگاه برقي خواهند شد.
به اين صورت از آسيب رسيدن به تجهيزات الكترونيكي و برقي محافظت خواهند كرد. در صورتي كه جريان خروجي از منبع بيش از نياز تغذيه كننده باشد آن را كاهش مي‌دهند و در صورتي كه كمتر از نياز باشد باعث افزايش آن خواهند شد و به اين صورت جريان الكتريكي ثابت باقي مي‌ماند. به اين صورت جريان برق بدون نوسان و در اندازه‌اي ثابت به تجهيزات الكترونيكي خواهد رسيد.
وظيفه استابلايزر
همانطور توضيح داديم از استابلايزر براي تثبيت ولتاژ ورودي به تجهيزات برقي استفاده مي‌شود. به اين وسيله در صورتي كه ولتاژ برق شهري پايين باشد، آن را تا سطح لازم افزايش داده و بلعكس. به اين صورت است كه ولتاژ ثابت نگه داشته مي‌شود و به تجهيزات برقي آسيب وارد نمي‌آيد. استابلايزر واسط بين منبع برق و وسايل برقي است.
استفاده از استابلايزر تنها محدود به تجهيزاتي نيست كه منبع تغذيه آن‌ها خارجي است. بلكه در كشتي‌ها نيز از اين تثبيت كننده ولتاژ استفاده مي‌شود تا ايمني تجهيزات را تامين كند. اين در حالي است كه منبع تغذيه كشتي‌ها داخلي است. استابلايزر در هنگام بروز صاعقه يا رعد و برق نيز مي‌تواند كاربرد زيادي داشته باشد؛ اما اگر مي خواهيد به صورت جزئي تر در مورد نحوه محافظت از تجهيزات در هنگام رعد و برق با استابلايزر اگاه شويد، مي‌توانيد روي لينك كليك نماييد.
انواع استابلايزر
استابلايزرها يا همان تثبيت كننده‌هاي ولتاژ در انواع مختلفي موجود هستند. برخي از انواع استابلايزرها شامل موارد زير مي‌باشند:
تثبيت كننده هاي ولتاژ AC
اين نوع استابلايزرها به انواع مختلفي تقسيم مي‌شوند كه شامل موارد زير هستند:
· رگولاتورهاي ولتاژ AC چرخش سيم پيچ
· رگولاتورهاي الكترومكانيكي
· ترانسفورماتورهاي ولتاژ ثابت
رگولاتورهاي ولتاژ ACچرخش سيم پيچ
اين نوع از استابلايزرها را مي‌توان قديمي ترين نوع استابلايزر دانست كه در سال 1920 از آن استفاده مي‌شده است. اين استابلايزر از يك سيم پيچ ثابت و يك سيم پيچ كه حول محور موازي سيم پيچ ثابت در حال چرخش است ساخته شده.
در اين نوع از استابلايزر با متعادل كردن نيروي مغناطيسي وارد بر سيم پيچ متحرك ولتاژ را مي‌توان ثابت نگه داشت.
رگلاتورهاي الكترومكانيكي
اين نوع از استابلايزر براي تنظيم ولتاژ در خطوط توزيع برق AC استفاده مي‌شوند كه با نام تپ چنجر نيز شناخته مي‌شوند. با تغيير نسبت دورهاي ترانسفورماتور ولتاژ ثانويه را تغيير داده و ثابت نگه مي‌دارد.
ترانسفورماتور ولتاژ ثابت
يك ترانسفورماتور اشباع كه به عنوان تثبيت كننده ولتاژ استفاده مي‌شود. در اين نوع از استابلايزر به وسيله يك مدار مخزن كه شامل يك خازن براي توليد ولتاژ خروجي تقريبا ثابت و جريان ورودي متغير است به همراه يك سيم پيچ رزونانس ولتاژ بالا تلاش مي‌شود تا ولتاژ برق ثابت نگه داشته شود.
تثبيت كننده هاي ولتاژ DC
رگلاتورهاي سري براي تنظيم ولتاژ منابع تغذيه DC قابل استفاده هستند. با استفاده از تنظيم كننده شنت (مانند ديود زنر) ولتاژ مرجع اعمال مي‌شود. اين استابلايزرها ابتدا با يك ولتاژ معين هدايت جريان را آغاز مي‌كنند و حداكثر جريان را براي نگه داشتن ولتاژ پايانه هدايت مي‌كند.
تنظيم كننده شنت تنها در مواردي كه ارائه ولتاژ مرجع استاندارد را برعهده دارد به عنوان استابلايزر عمل مي‌كند. در غير اين صورت مي‌تواند جريان هاي خيلي بزرگتري را در صورت نياز ارائه كند.
تثبيت كننده ولتاژ اتوماتيك سروو
اين نوع از استابلايزرها بسيار پركاربرد هستند و عموما در ژنراتورها، منابع تغذيه اضطراري، سكوهاي نفتي و... استفاده مي‌شوند. اين نوع تثبيت كننده ولتاژ اتوماتيك مانند يك دستگاه برق الكترونيكي است و براي تامين ولتاژ متغير استفاده مي‌شود. مزيت استفاده از اين تثبيت كننده اين است كه بدون تغيير ضريب توان يا تغيير فاز مي‌تواند اين كار را انجام بدهد.
از اين نوع استابلايزر البته از نوع كم قدرت آن مي‌توان براي محافظت از لوازم برقي خانگي نيز استفاده نمود تا از آن‌ها در برابر نوسانات ولتاژ محافظت كنيد.
سوالات متداول در مورد استابلايزر
فرق استابلايزر و يو پي اس چيست؟
اگر بخواهيم به صورت مختصر توضيح دهيم كه تفاوت يو پي اس با استابلايزر چيست بايد بگوييم كه يو پي اس مخصوص زماني است كه شما به برق اضطراري نياز داريد. اما استابلايزر تنها تثبيت كننده ولتاژ است و در زمان قطعي برق كاري نمي‌كند.
فرق گيمبال و استابلايزر چيست؟
در صورتي كه بخواهيم به صورت مختصر تفاوت گيمبال و استابلايزر را توضيح دهيم بايد بگوييم كه گيمبال يكي از وسايل مورد استفاده در عكس‌برداري و فيلم‌سازي است. اين دستگاه، ارتعاش را مي‌گيرد و فيلم و عكس بدون لرزش را به ما نشان مي‌دهد. اين درحالي است كه استابلايزر، يك وسيله محافظت از وسايل برقي است كه مانع از اين مي‌شود كه ولتاژ اضافي، كم يا داراي نوسان وارد دستگاه شود و به آن آسيب برساند.
سخن پاياني
استابلايزرها يا تثبيت كننده هاي ولتاژ داراي انواع مختلفي هستند. برخي از انواع اين استابلايزرها را ما در اين مقاله ذكر كرديم و نحوه كار و كاربرد آن ها را با جزئيات به شما گفتيم.
برچسب: ،